بمانیان محمدرضا، ترابی مهساسادات. بازشناسی ریشههای اعتقادی مساله بازیافت در معماری ایرانی اسلامی؛ با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1398; 9 (3) :167-175
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-35337-fa.html
1- گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، Bemanian@modares.ac.ir
2- گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده: (7296 مشاهده)
اهداف: مشکلات زیستمحیطی متعدد لزوم تغییر رویه کنونی در تولید پسماند و کاهش نخالههای ساختمانی را نشان میدهد. این در حالی است که ظرفیتهای بالای راهکارهای مبتنی بر بازیافت میتواند به افزایش بهرهوری مصرف و کاهش نرخ تولید پسماند و در دید کلان نیز گامی موثر در راستای تحقق توسعه پایدار منجر شود. متاسفانه بازیافت در معماری امروز مغفول مانده است. هدف مطالعه حاضر، شناخت ریشهها و بررسی خاستگاه نظری آن در میان ایرانیان و در اندیشه ایرانی- اسلامی است.
شرکتکنندگان و روشها: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش داده بنیاد انجام شده است. روش جمعآوری دادهها، مطالعه میدانی و مصاحبه است.
یافتهها: تجربههای موفق بازیافت در معماری ایرانی، نشان از ریشههای قوی این مساله در نظام اندیشه ایرانیان داشته است. آموزههای دینی از یکسو و ارزشهای فرهنگی از سوی دیگر بازیافت را راهکاری مناسب و اصولی در میراث معماری ایرانی معرفی میکنند. محققین در این مطالعه عواملی چون تکریم و تقدس طبیعت، سفارش به حفظ آن و ایجاد مسئولیت اجتماعی را از جنبه اعتقادی و انس با طبیعت و سادهزیستی و پرهیز از زوائد را از جنبه فرهنگی زمینهساز استفاده از استراتژیهای بازیافت در معماری بررسی کردند.
نتیجهگیری: به نظر میرسد مسیر احیای مساله بازیافت در معماری روز ایران جز با شناخت ریشهها و بازتعریف جایگاه ارزش بازیافت و بررسی سابقه این موضوع در میراث معماری ایرانی محقق نمیشود. امید است مطالعاتی از این دست کمکی در راستای پیادهسازی بازیافت در معماری آینده ایران باشد.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
معماری اسلامی ایرانی پیشرو دریافت: 1398/5/8 | پذیرش: 1398/7/12 | انتشار: 1398/9/30