gharehbaglou M, nezhadebrahimi A, javidmehr M. Identifying and Analyzing the Factors Affecting Responsive Environment in Neighborhoods from the Perspective of the Islamic Worldview. Naqshejahan 2017; 7 (1) :21-36
URL:
http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-4321-fa.html
قرهبگلو مینو، نژادابراهیمی احد، جاویدمهر ملیحه. شناسایی و تحلیل مؤلفههای تأثیرگذار بر محیط پاسخده در محلات از منظر جهانبینی اسلامی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1396; 7 (1) :21-36
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-4321-fa.html
1- دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکده معماری و شهرسازی
چکیده: (9766 مشاهده)
افزایش جمعیت شهرها و تغییر زندگی به زندگی ماشینی افراد، کمرنگ شدن توجه به زندگی جمعی و در نهایت تنزل کیفیت زندگی بشر را به همراه داشتهاست، بنابراین پاسخگویی به نیازهای مادی و مهمتر از آن معنوی افراد در محیط شهری از موضوعات مهم در دنیای معاصر است. در این میان با توجه به ساختار سنتی شهرهای اسلامی که از تعدادی محلات تشکیل میشد، وظیفه این محلهها برقراری پیوند، ایجاد همبستگی، پاسخگویی به نیازهای ساکنین و غیره بود. در این راستا این پژوهش با هدف استخراج مؤلفههایی برای پاسخدهی محیطی محلات از منظر اندیشه اسلامی با استناد به منابع معتبر اسلامی تدوین گردیدهاست. این مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤال اساسی است: از منظر جهانبینی اسلامی محیط پاسخده از جنبه حضور انسانها شامل چه اصول و معیارهایی است؟ و این اصول و معیارها در محلات چگونه معنی میشوند؟ با توجه به ماهیت بنیادی- نظری این پژوهش، ابتدا با رویکرد کیفی به مطالعه محتوای ادبیات موضوع پیرامون رویکرد پاسخدهی از منظر مطالعات غربی و اندیشه اسلامی پرداخته شد و مؤلفههای این دو رویکرد نیز استخراج گردید، که از این میان میتوان به مؤلفههایی همچون بستری برای شکلگیری امت واحده و برگزاری مراسمها، پیوند با طبیعت و تجلی بهشت در زمین و غیره از منظر اندیشه اسلامی اشاره نمود. سپس این معیارها در چهار طبقهبندی کلی با عناوین ویژگیهای کالبدی، کارکردی ، ادراکی و درنهایت روحانی ارائه شدهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد که برخلاف نگاه غربگرایانه که تنها بر وجوه جسمانی و گاه نفسانی انسان در طی حیات وی تمرکز نمودهاست، مؤلفههای اسلامی محلات ایرانی-اسلامی بر سه ساحت جسمانی، نفسانی و روحانی حیات انسان و با نگاه ویژه و حائز اهمیت بر وجه روحانی تأثیرگذار بوده و بهتر خواهد توانست مجموعه نیازهای متعالی شهروندان در سطح محلات را پاسخگو باشند.
نوع مقاله:
مقاله ی تحلیلی |
موضوع مقاله:
معماری کارا دریافت: 1395/3/10 | پذیرش: 1396/1/1 | انتشار: 1396/8/17