نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی، جلد ۹، شماره ۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارائه ی الگوی برنامه ریزی کالبدی شهر ایرانی اسلامی جهت پاسخ به نیازهای انسان از منظر اسلام
چکیده فارسی مقاله رویکرد برنامه­ریزی مورد تأکید الگوی ارائه شده، توسعه­ی پایدار شهری با رهیافت برنامه­ریزی تعاملی و رویکرد مطالعاتی الگو نیز، رویکرد معرفت­گرایانه می­باشد؛ بدین­گونه که، با توجّه به اهمیّت انسان، به شناخت انسان از دید اسلام پرداخته و به تبع ابعاد گوناگون وجودی او، شهر اسلامی متناسب با انسان و نیازهای جسمانی و روحانی او در چهار رده نیازهای زیست­محور، تفریح­محور، فرهنگ­محور و معنامحور شکل می­گیرد؛ سپس به سبب تحقّق بهینه­ی هر یک از نیازهای چهارگانه­ی انسان، مهم­ترین اصول محتوایی شهر ایرانی اسلامی، شامل عدالت، محلّه­محوری، مسجدمحوری، پرهیز از انواع مزاحمت­ها، محرمیّت، زیبایی، و ارتباط با طبیعت، معرفی می­گردد. از سوی دیگر در این الگو، اهداف شهر زیست­پذیر، به عنوان مبنای نظری در نظر گرفته می­شود با این تفاوت که به جای تأکید بر لایه­های پایین (نیازهای جسمانی) بر برنامه­ریزی دقیق و رشد حداکثری در تأمین لایه­های بالاتر (نیازهای روحانی) انسان، تحت عنوان شهر رشدپذیر تأکید می­شود؛ در این الگو، بر دو ساحت بالقوۀ نفس تأکید شده است و اگر بخواهیم براساس آن عمل کنیم باید به دو ساحت اوّل تنها در حدّ ضرورت پاسخ دهیم تا بتواند لایه­های بالاتر شکوفا شود. در حقیقت هدف اصلی این الگو، زمینه­سازی و هشدار برای برنامه­ریزی دقیق و رشد حداکثری در لایه­های سه و چهار (فرهنگ­محور و معنامحور) آن است که هدف اصلی تعریف انسان می­باشد. مهم­ترین نکته که در شهر رشدپذیر مورد تأکید است، توجّه به بعد چهارم یعنی نیازهای معنامحور می­باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شهر اسلامی، نیازهای انسان، شهر زیست پذیر، شهر رشدپذیر
عنوان انگلیسی The Designing of Iranian Islamic urban pattern of physical planning to fulfill human needs from the perspective of Islam
چکیده انگلیسی مقاله This study explored humanity from the Islamic perspective, and regarding various dimensions of humans, detected four types of needs, namely, bio- based, recreation-based, culture-based, and spiritual-based needs, which are formed in Islamic cities, corresponding to humans and their physical and spiritual needs.
Then, for the purpose of the optimal realization of each land use's responding the aforementioned quadruple needs of humans, the most important principles of Islamic cities including justice, neighborhood-based, mosque-based, avoidance of intruders, privacy, beauty, and communication with nature,were ranked in order of priority, in case of financial and time constraints.
Moreover, the theoretical basis of this pattern was the goals of a livable city; however, instead of emphasizing the physical needs, it had its focus on precise programming and maximum growth in the provision of the spiritual needs of humans in cities which were entitled "growable cities". The main purpose of this model is to provide background and warning for accurate planning and maximum growth in layers three and four (culture-based and spiritual-based) that is the main purpose of human definition. The most important point emphasized in a growable city is the attention to the fourth dimension (spiritual-based). In this pattern, the satisfaction of each need without stopping it and the basis for each need for moving and providing needs at higher levels is emphasized; So that no need should be considered so important that it prevents the response to higher-level needs. 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Islamic city, Human Needs, Livable city, Growable cities
نویسندگان مقاله کیمیا قاسمی | Kimia Ghasemi
Ph.D. in Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran
پژوهشگر دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

مهدی حمزه نژاد | Mahdi Hamzenejad
Assistant Professor of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Development, Iran University of Science and Technology, Tehran
استادیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

ابوالفضل مشکینی | Abolfazl Meshkini
Associate Professor of Geography and Urban Planning, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-43027-2&slc_lang=fa&sid=2
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات