دوره 2، شماره 2 - ( 1391 )                   جلد 2 شماره 2 صفحات 42-31 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23224991.1391.2.2.4.6

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mahdavinejad M, Matoor S. The Quality of Light-Openings in Iranian Domes (With the Structural Approach). Naqshejahan 2012; 2 (2) :31-42
URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-3310-fa.html
مهدوی نژاد محمدجواد، مطور سها. کیفیت نورگیرها درگنبـدهای ایـرانی (با رویکرد به مسائل سازه‎ای گنبد). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1391; 2 (2) :31-42

URL: http://bsnt.modares.ac.ir/article-2-3310-fa.html

کیفیت نورگیرها درگنبـدهای ایـرانی (با رویکرد به مسائل سازه‎ای گنبد)
محمدجواد مهدوی نژاد 1، سها مطور2
1- استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2- کارشناس ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
چکیده:   (13592 مشاهده)
نور در باور مردم ایران همواره از جایگاه ویژه‎ای برخوردار بوده‎است و تاکید بر تقدس و اهمیت استفاده از نور روز را باید در باورها و ادیان ایران باستان جستجو کرد، مساله‎ای که بر اهمیت آن در دوران اسلامی افزوده شده‎است. از این‎رو، معماران در گنبد که  پوشانندۀ مهم‎ترین فضای معماری و دهانه‎های وسیع در مساجد، بازارها و غیره بوده‎است، برای ایجاد نورگیر راهکارهایی را ارائه‎ داده‎اند که در این پژوهش مورد تحلیل قرار گرفته‎اند. هدف از این پژوهش، بازشناسی شیوه‎های نورگیری در گنبدهای ایرانی می‎باشد. در این حالت لازم است محل دقیق نورگیری در فرم کلی گنبد با توجه به سازه آن مشخص شود.  برای انجام پژوهش، بر اساس دسته‎بندی چهارگانه ارائه شده، چارچوب نظری ترسیم می‎شود، سپس با کمک روش تحقیق نمونه موردی با استفاده از راهکارهای ترکیبی، گنبدهای نمونه انتخاب شده تجزیه و تحلیل می‎شوند. در این پژوهش میزان توجه معماران ایرانی به هر یک از مکان‎های جایگیری نورگیر در گنبد و همچنین پتانسیل‎های هریک از این چهار حالت جای گیری برای ایجاد نورگیرهای بیشتر در گنبد مشخص می‎شود. با توجه به گستردگی موضوع، مثال‎های شاخصی از فناوری ساخت نورگیر در انواع گنبدهای ایرانی مورد تحلیل قرار گرفته‎ است. براساس مطالعات صورت‎گرفته در یک چشم انداز کلی، گنبدهای ایرانی چهار نوع نورگیری دارند که به ترتیب محل جای‎گیری در سازه گنبد عبارتند از: 1- راس گنبد، 2- قسمت منحنی گنبد، 3- شکرگاه گنبد، 4- ساقه گنبد. از آنجایی که محدودیت‎های سازه‎ای هر یک از انواع گنبد برای ایجاد نورگیر، بر مکان جای‎گیری آن بسیار موثر است، به تحلیل این محدودیت‎ها در هریک از انواع گنبد پرداخته شده‎است.
واژه‌های کلیدی: نور، نورگیر، گنبدایرانی، سازه گنبد
متن کامل [PDF 1121 kb]   (11528 دریافت)    

دریافت: 1391/7/22 | پذیرش: 1391/10/9 | انتشار: 1391/12/29
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.