معاصرسازی هویت- مبنا؛ نمونه موردی: بافت‌های شهری معاصر ایران در دوره پهلوی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
معین آقایی‌مهر
مینو قره‌بگلو
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
چکیده
وسیع‌ترین عملیات معاصرسازی بافت‌های کهن شهری ایران از دوره پهلوی اول آغاز شد. در این دوره، با روی کارآمدن دولت نوگرای رضاشاه، پروژه‌های نوسازی آغاز و چهره بسیاری از شهرهای ایران دگرگون شد. در این راستا بررسی جایگاه مساله هویت از دو بعد نظری و عملی در این دوره قابل‌ بررسی و ضروری به نظر می‌رسد. سئوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که مساله هویت در ابعاد نظری و اقدامات عملی برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های نوسازی و بهسازی شهری انجام‌شده در فاصله سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ از چه جایگاهی برخوردار بوده است؟. برای پاسخ به این سئوال، مطالعه حاضر با روش تحقیق تحلیلی- توصیفی انجام شده است. در این راستا طرح‌های اجراشده در سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ در دو دوره پهلوی اول و دوم دسته‌بندی شده‌اند. نهایتاً رویکرد هر دوره نسبت به مساله هویت و اقدامات آن از منظر توجه به گرایش به تمایز و تشابه و وحدت در تحقق هویت‌مندی تحلیل شده است. نتایج نشان‌دهنده آن است که رویکرد هویتی دوره پهلوی اول در گرایش به نوگرایی و رویکرد نوسازی، به‌عنوان نماد توسعه‌یافتگی است و در دوره پهلوی دوم، با گرایش به الگوهای بازآفرینی و معاصرسازی شهری، از غلبه وجه تمایز هویت به ‌سوی وجه تداوم و حفظ وحدت در هویت در حرکت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Mahdinejad M, Saadatjoo P. Identity in contemporary architecture of Islamic countries: Case study: Saudi Arabia. J Islam Archit Res. 2014;1(3):75-92. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M. Excellent architecture: The grammar of Iran's future architecture. Tehran: Tarbiat Modares University; 2019. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M. The perspective of the Islamic Republic of Iran in the field of art. Tehran: Expediency Council, Institute for Vision and Future Studies; 2018. [Persian] [Link]
Kamelnia H, Mahdavinejad M. Introduction to contemporary architecture from east to west. Tehran: Architect Science; 2013. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M. High-performance architecture: Search for future legacy in contemporary Iranian architecture. Armanshahr Archit Urban Dev. 2017;9(17):129-38. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M. Discourse of high-performance architecture: A method to understand contemporary architecture. HOVIATSHAHR. 2017;11(2);53-67. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M, Bemanian M, Khaksar N. Architecture and identity-explanation of the meaning of identity in pre-modern, modern and post- modern eras. HOVIATSHAHR. 2010;4(7):113-22. [Persian] [Link]
Pakzad J. Identity and identitiness with space. SOFFEH. 1996;6:21-2. [Persian] [Link]
Mirmoghtadaei M. Criteria for recognizing and evaluating the physical identity of cities. HONAR-HA-YE-ZIBA. 2004;19(19):29-38. [Persian] [Link]
Habibi SM, Maghsoudi M. Urban restoration, definitions, theories, experiences, world charter and resolutions, urban methods and actions. 4th Edition. Tehran: Tehran University Press; 2009. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M, Aghaeimehr M. Contemporary principles and basics of contemporary architecture in ancient, valuable and historical textures. 1st Edition. Tehran: Tarbiat Modares University Press; 2018. [Persian] [Link]
Andalib A, Nikrah H, Adib A. Comparative analysis of foreign and internal regeneration & pathfinding for Urban distressed areas in Iran. J Urban Dev Organ Haft Shahr. 2012;3(39, 40):56-67. [Persian] [Link]
Cowan R. Urbanism culture. Blark Y, translator. 1st Edition. Tehran: Parham Naghsh; 2010. [Persian] [Link]
Parvizi E, Mahdavinejad M, Bemanian MR. Investigating the process of technology's entry into modern architecture. Armanshahr Archit Urban Dev. 2016;8(15):1-14. [Persian] [Link]
Majedi H. Contemporary urban development, the future worn-out textures. HOVIATSHAHR. 2010;4(6):87-94. [Persian] [Link]
Bani Massoud A. Contemporary Iranian architecture: In the struggle between tradition and modernity. 1st Edition. Tehran: Century Architectural Art Press; 2009. [Persian] [Link]
Mehdizadeh S, Hanachi P. (2016). The role of Western Orientalists in restoration of historical buildings during the Pahlavi era, Iran (1925-1979). HONAR-HA-YE-ZIBA. 2017;21(3):5-14. [Persian] [Link] [DOI:10.1080/13556207.2018.1537028]
rc.majlis.ir/fa [Internet]. Tehran: Islamic Parliament Research Center of the Islamic Republic Of IRAN; Unknown Year [cited 2019 March 25]. Available from: rc.majlis.ir/fa. [Persian] [Link]
Habibi SM. From shaar to shahr. 4th Edition. Tehran: Tehran University Press; 2003. [Persian] [Link]
Habib F, Etesam I, Ghodusifar SH. Formation and features of tehran urban parks during the reign of first Pahlavi Period, case study: Tehran national garden (Baq-EMelli). Armanshahr Archit Urban Dev. 2014;11(6):61-73. [Persian] [Link]
Ghobadian V. Stylistics and theoretical foundations in contemporary Iranian architecture. 3rd Edition. Tehran: Royal Institute of Architecture Science; 2016. [Persian] [Link]
Mahdavinejad M, Mansouri Mojoumard P. Modernist currents entry to contemporary Iranian architecture. J Islam Iran City Stud. 2015;6(21):19-30. [Persian] [Link]
Hanachi P, Darab D, Mahdavinejad M. Conservation and development in Iran, analysis of restoration experiences in the valuable textures of Iranian historical cities. HONAR-HA-YE-ZIBA. 2007;(32):51-60. [Persian] [Link]
Mahdizadeh S, Shojaei RS. The involvement of Western Orientalists in cultural heritage affairs during the Pahlavi Era, Iran (1925-1979). J Archit Conserv. 2018;24(3):169-84. [Link] [DOI:10.1080/13556207.2018.1537028]
Grigor T. Building Iran: Modernism, architecture, and national heritage under the Pahlavi Monarchs. Arab Stud J. 2012;20(1);204-8. [Link]
Honarvar N. Investigating of urban resolutions evolution in Iran. Haftshahr Journal. 2001;2(3):14-30. [Persian] [Link]
http://region12.tehran.ir/ [Internet]. Tehran: Tehran District 12 Municipality; 2019 [2019 May 3]. Available from: http://region12.tehran.ir/Default.aspx?tabid=86. [Persian] [Link]
http://www.caoi.ir/fa/projects/item/426 [Internet]. Tehran: Contemporary Architecture of Iran; 2019 [2019 July 30]. Available from: http://www.caoi.ir/fa/projects/item/426. [Persian] [Link]
Amirkhani M. Overview of design concepts of traditional Iranian architecture and its reflections in Iranian contemporary architecture. Adv Nat Appl Sci. 2014;8(12):78-87. [Link]