بررسی نقش فضاهای مربوط به مراسم های مذهبی در شهر اسلامی با تاکید بر اجرای مراسم محرم (نمونه موردی : تیمچه مظفریه تبریز)

نویسندگان
1 دانشکده معماری و هنر ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
2 دانشکده معماری و شهرسازی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.(عضو باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان، تبریز، ایران)
3 گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
4 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز،عضو باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان، تبریز، ایران
چکیده
شهر بر پایه جهان بینی ساخته می شود و عالی ترین نمود اشغال و تصرف فضا بر مبنای عقیده و ارزش های اسلامی می باشد. مطالعات نشان می دهد که آیین های جمعی همواره در پیوند با شهر و فضاهای آن قرار داشته اند. در مقاله حاضر سعی گردیده است ضمن تعریف شهر اسلامی و نیازهای آن، نقش فضاهای مربوط به مراسمهای مذهبی در شهر اسلامی با بررسی نمونه موردی برگزاری مراسم ایام محرم در تیمچه مظفریه بازار تبریز بررسی گردد. روش تحقیق مطالعات نظری از نوع توصیفی- تحلیلی و در بررسی نمونه مورد مطالعه پیمایشی و تحلیلی است که با استفاده از روشهای گردآوری اطلاعات به صورت مصاحبه با صاحبنظران علوم دینی و مطالعه ی کتابخانه ای نظریات و تعاریف مربوط به موضوع پژوهش بررسی شد و همچنین و با استفاده از روش میدانی داده های مورد نیاز جمع اوری شده و در نرم افزار spss پیاده شد سپس با توجه به آزمونهای متفاوت به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. طبق نتایج بدست آمده، اکثریت هر پنج گروه (مردم شرکت کننده در مراسم، کسبه طبقه پایین تیمچه مظفریه، کسبه طبقه بالای تیمچه مظفریه، سرپرستان هیئت ها وستاد تبلیغات اسلامی) با برگزاری مراسم عزاداری ایام عاشورا و تاسوعا در تیمچه مظفریه به علت برگزاری طولانی مدت این مراسم در این تیمچه که باعث هویت بخشی و شناخته شدن بیشتر و حس تعلق به این مکان گردیده است، موافقند. اما برگزاری مراسم عزاداری در این مکان دارای مشکلاتی است که در پژوهش حاضر سعی گردیده است با بررسی این مشکلات و ارائه ی پیشنهاداتی در جهت حل آنها و با دعوت به همکاری همه جانبه هیئتها و مسئولین و کسبه تیمچه و مردم شرکت کننده در این مراسم، به حفظ اصالت و ماندگاری این مکان ارزشمند که حاصل برگزاری مراسم آئینی بخصوص عزاداری ایام دهه محرم است، کمک گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Alhesabi, P, Recognition Effect of Ashura Rituals in The Iranian city, Journal of Art University 2015,(14), 55-62.
Daviran, K, Gholami $ Danesh Dust, Measure the components of visual comfort in the urban landscape With emphasis on
Hoseiniye Azam Zanjan, Journal of Geography and Environmental Planning 2012, 1(3), 60-45.
Khamachi, Tabriz market over time, Tabriz Chamber of Commerce and Industry Publications 1996, 45-282-283.
Kamachi, Historical and Cultural Places Celebrities, Publishers Sutude, 2005, 172.
Kiyani, B, Principles and rules governing the urban structure Islamic cities in order to achieve and
creation of the Islamic Iranian city, NAGSH-E-JAHAN, 2015.
Khalil Abad, Hagi & Dadkhah, Social Components of Islamic-Iranian Urban Planning Pattern, NAGSH-E-JAHAN 2014, (1)
18.
Mahdavinejad, M,“Wisdom of Islamic Architecture: Recognition of Iranian Islamic Architecture Principles,” HONAR-HA-YE-ZIBA 2004, (19) 57- 66.
Mahdavinejad, M “Islamic Art, Challenges with New Horizons and Contemporary Beliefs,” HONAR-HA-YE-ZIBA 2003, (12) 23- 32.
Nagi Zade, M, Reflections on the principles of Islamic city, Book of the Month Art 2013, 178, 8-9-10.
Pakzad, Guidance Urban Design In Iran, Design and Publishing Company Sima Message, Department of Housing and
Urban Development, Department of Planning and Architecture, Tehran 2015, 39-40.
Soltanzadeh, Urban Formation Process and Religious Centers of Iran, Agah publication, Tehran 1983, 26-126.
Daneshpour, S, Functional structural elements shaping the identity Historical context of Islamic Iran, NAGSH-E-JAHAN 2015, (5) 21, 17-25.
Taj, Hafezyzade, Potential findings of urban areas in central part of Tehran for Organizing cultural-religious ceremony with an emphasis on Muharram ceremonies, Journal of Geography 2010, 4(12), 33-47.
Tajer, Karimi moshawer & Hajiyan, Comparative Comparison Walking the streets of performance