اﻓﺰایش ﻣﺴﺮتﺑﺨﺸﯽ در اﺣﯿﺎی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ

نوع مقاله : پژوهشی کیفی

نویسندگان
1 ﮔﺮوه ﻣﻌﻤﺎری، داﻧﺸﮑﺪه ﻫﻨﺮ و ﻣﻌﻤﺎری، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس، ﺗﻬﺮان، ایران
2 ﮔﺮوه ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻨﻈﺮ، داﻧﺸﮑﺪه ﻫﻨﺮ و ﻣﻌﻤﺎری، داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس، ﺗﻬﺮان، ایران
چکیده
ﻇﻬﻮر ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﻣﺘﺮوﮐﻪ، در ﻣﺠﺎورت ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺷﻬﺮی، ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺑﺮای ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﻀﻼت زیستﻣﺤﯿﻄﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎی ﺑﺼﺮی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺷﻬﺮی اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارزشﻫﺎی ﺗﺎریخی، ﻫﻮیتی و ﻣﯿﺮاث ﺻﻨﻌﺘﯽ این ﺳﺎیتﻫﺎ، اﻣﺮوزه اﺣﯿﺎی این ﮔﺮوه از ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺷﻬﺮی یکی از ﻣﻬﻢ ﺗﺮین اﻫﺪاف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪریزان، ﻃﺮاﺣﺎن و ﻣﻌﻤﺎران ﻣﻨﻈﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ در این ﻧﻮﺷﺘﺎر ﻧﯿﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺻﻠﯽﺗﺮین ﻫﺪف ﻣﻮرد ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺣﯿﺎی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ ﺑﺎ ویژﮔﯽ ﺗﻘﻮیت ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎی ﻣﺴﺮتﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻣﻮﺛﺮ در ارﺗﻘﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﮑﺎن ﻣﺴﺎﻟﻪ اﺻﻠﯽ این ﺗﺤﻘﯿﻖ اﺳﺖ. در این راﺳﺘﺎ از طریق روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ- ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشﻫﺎی ﺟﻤﻊآوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪﺻﻮرتﻫﺎی ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای و ﻣﯿﺪاﻧﯽ (ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﻧﺨﺒﮕﺎن و ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان) و ﻧﯿﺰ ﺑﺎزﺧﻮاﻧﯽ ﺑﯿﺎﻧﯿﻪﻫﺎی ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ (ICOMOS) و ﺗﯿﮑﯽ (TICCIH) ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ و ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎی ﻣﻮﺛﺮ در ﺗﻘﻮیت ﺣﺲ ﻣﺴﺮت ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﯿﺢ، رویکردﻫﺎ و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی اﺣﯿﺎ، ﺗﺮﻣﯿﻢ و آﺑﺎدﺳﺎزی ﺳﺎیتﻫﺎی ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺘﻔﺎده درﺳﺖ از ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ در اﻓﺰایش اﺣﺴﺎس ﻣﺴﺮت ﺷﻬﺮوﻧﺪان از ﻣﻬﻢﺗﺮین یاﻓﺘﻪﻫﺎی این ﻣﻘﺎﻟﻪ اﺳﺖ. ﻧﺘﺎیج ﺣﺎﺻﻞ از این ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﮐﻼﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﺣﯿﺎی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﺗﻘﻮیت ﻣﺴﺮتﺑﺨﺸﯽ در ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺷﻮد. ﺑﺮای ﺗﺪﻗﯿﻖ ﻣﻮﺿﻮع، ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی ﻣﺬﮐﻮر از ﻃﺮیق ﭘﺮﺳﺶ از ﻧﺨﺒﮕﺎن ارزشﮔﺬاری ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﻧﻬﺎیت ﻣﺪﻟﯽ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺮای اﺣﯿﺎی ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﺴﺎﺻﻨﻌﺖ ﺑﺎ ﻫﺪف اﻓﺰایش ﻣﺴﺮت در ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮی ارایه ﺷﺪه اﺳﺖ.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1- احمدیان، محمد علی؛ ظفرنیا، مهسا (1395)، برنامه ریزی بمنظور ارتقای کفیت زندگی شهری در محلات شهر (نمونه وردی: محله سراب شهر مشهد)، مجله علوم جغرافیایی، شماره 24: صص 1-20.
2- اینگلهارت، رونالد (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی. ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
3- بحرینی، سید حسین و طبیبیان، منوچهر (1377)، مدل ارزیابی کیفیت محیط زیست شهری. نشریه محیط شناسی، شماره 21.
4- براند فری، هیلدر (1383)، طراحی شهری به سوی یک شکل پایدارتر شهر. ترجمه حسین بحرینی، تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
5- برزگر خالقی، محمدرضا (1389)، غم و شادی از دیدگاه مولانا. فصلنامه نامه ی فرهنگستان، شماره 4: صص 87- 107.
6- پاکزاد، جهانشاه (1385)، مفاهیم و مبانی نظری فرآیند طراحی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
7- پاکزاد، جهانشاه (1389)، مبانی نظری و فرایند طراحی شهری. چاپ چهارم، تهران: انتشارات شهیدی.
8- تقوایی، علی اکبر؛ رفیعیان، مجتبی؛ خادمی، مسعود و علیپور، روجا (1391)، بررسی تطبیقی رویکردهای سنجش کیفیت در طراحی فضاهای عمومی شهری. نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 4: صص 35- 43.
9- تقوایی، علی اکبر؛ ظابطیان طرقی، الهام و عسگری زاده، زهرا (1395)، به کارگیری فناوری های نوین در توسعه ی مجدد زمین های قهوه ای. فصلنامه نقش جهان، دوره 6، شماره 3: صص 15-25.
10- چلبی، مسعود؛ موسوی، سید محسن (1388)، بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان. مجله ی جامعه شناسی ایران، شماره ی 1و 2.
11- حبیبی، محسن؛ مقصودی، ملیحه (1386)، مرمت شهری: تعاریف، نظریه ها، تجارب، منشورها و قطعنامه های جهانی، روش ها و اقدامات شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
12- حناچی، پیروز (1393)، تجربه ای در استفاده مجدد از میراث معماری صنعتی. نشریه صناعت، پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی: صص 8- 7.
13- خامسی، آرزو (1394)، بازآفرینی شهری سایتهای صنعتی متروکه؛ نمونه موردی: اراضی صنعتی منطقه 16 تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، گروه طراحی شهری.
14- دالایی لاما (1382)، هنر شاد زیستن. ترجمه شهناز انوشیروانی، تهران: نشر رسا.
15- دهخدا، علی اکبر(1365)، لغتنامه دهخدا. جلد 44، تهران: انتشارات مؤسسه لغت نامه دهخدا.
16- سیف الدینی، فرانک (1381)، فرهنگ واژگان برنامه ریزی شهری و منطقه ای. چاپ دوم، دانشگاه شیراز.
17- سیفایی مهسا و رفیعیان مجتبی (1384)، فضاهای عمومی شهری؛ بازنگری و ارزیابی کیفی. نشریه هنرهای زیبا، شماره 23: صص 35- 42.
18- سالاری سردری، فرضعلی؛ حیدری مقدم، مصطفی؛ سبحانی، نوبخت و عارفی، اعظم (1393)، بررسی مؤلفه های کیفیت زندگی در فضاهای شهری (مطالعه موردی: شهر لامرد). فصلنامه پژوهش های منظر شهر، شماره 2: صص 53- 91.
19- شریفی، خدیجه؛ سوکی، زهرا؛ تقربی، زهرا و اکبری، حسین (1389)، وضعیت نشاط و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان. نشریه فیض، شماره 1: صص 62- 69.
20- عزیزی، ابراهیم (1388)، نقش گسترش نشاط و امید با توسعه و رشد. مجله فرهنگ و زندگی، شماره 12.
21- فتاحی، شهرام؛ کرمی، جهانگیر و محمدی راد، منصور (1395)، بررسی عوامل اقتصادی اجتماعی مؤثر بر شادی و بهره وری نیروی کار مطالعه موردی: کارگاه های صنعتی شهرستان کرمانشاه. نشریه مدیریت بهره وری، شماره 36: صص 7- 36.
22- فرجی ملایی، امین؛ عظیمی، آزاده و زیاری، کرامت الله (1389)، تحلیل ابعاد کیفیّت زندگی در نواحی شهری ایران. نشریه پژوهش و برنامه ریزی شهری، شماره 1: صص 1-16.
23- مازوچی، طاهره؛ جدی آرانی، طیبه و عسگری، زینب (1391)، شادی از منظر مکتب اسلام و روانشناسی. نشریه علمی پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شماره 1: صص 120- 138.
24- مهدوی نژاد، محمد جواد (1393)، چالش فناوری و شکوفایی در معماری معاصر کشورهای در حال توسعه. فصلنامه نقش جهان، دوره 4، شماره 2: صص 43-53.
25- مهدوی نژاد، محمد جواد؛ دیده بان، محمد و بزاز زاده، حسن (1394)، میراث معماری معاصر و هویت صنعتی در محدوده های تاریخی (نمونه موردی: شهر دزفول). فصلنامه مطالعات شهر ایرانی- اسلامی، شماره 22: صص 41- 50.
26- هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا (1388)، بررسی رضایت از زندگی و جایگاه احساس امنیت در آن (مطالعه در بین شهروندان تهرانی). نشریه انتظام اجتماعی، شماره 3: صص 7- 28.
27- AA.VV. (2003). Identification and Documentation of Modern Heritage, World Heritage Center UNESCO.
28- Bonaiuto,M, (2003), Landscape and urban planning, Elsevier.
29- Casanelles, E. & Longunov, E., (2003). The Nizhny Tagil Charter for the Industrial Heritage, TICCIH XII International Congress, Nizhny Tagil. Russia: Moscow.
30- FCM, (2009). Brownfields, The Federation of Canadian Municipalities: Ottawa.
31- Friedman, Milton (1997). John Maynard Keynes. FRB Richmond Economic Quarterly, Vol. 83, No. 2: pp. 1-23
32- Graham, B. & Ashworth, G. J. & Tundbridge, J. E., (2000). A Geography of Heritage: Power, Culture and Economy. London: Arnold.
33- Hadfield, James Arthur (1950), Psychology and mental health: A contribution to developmental psychology, Australia: Allen & Unwin .
34- ICOMOS, (2011). Principles for the Conservation of Industrial Heritage Sites; Structures, Areas and Landscapes. Paris: Icomos.
35- Loures, L. and Crawford, P. (2008). Finding Public Consensus: The Relevance of Public Participation in Post-industrial Landscape Reclamation. Proceedings of the 1st WSEAS International Conference on Landscape Architecture, Algarve, Portugal. June 11-13, 2008, pp. 117-122.
36- Massam, B.H., (2002). Quality of life: public planning and private. Progress in Planning, vol. 58, no. 1, pp. 141-227.
37- Mendoza, M.G V.Napoli., (1995). Systems of society. mami-dadc community colley. Vol. 6, pp. 156.
38- Michalos, A.C., (2008), The good life: eighth century to fourth century BCE. in K.C. Land (ed.), Handbook of Social Indicators and Quality-of-Life Studies, Springer: New York.
39-
40- Van ores, R., (2003). Identification and Documentation of Modern Heritage. UNESCO World Heritage Centre, vol. 5, pp. 1-160.