دوره 14، شماره 1 - ( 1403 )
جلد 14 شماره 1 صفحات 108-90 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه معماری،دانشکده معماری و شهرسازی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
2- گروه معماری،دانشکده معماری و شهرسازی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران ، zonouzi@iauctb.ac.ir
2- گروه معماری،دانشکده معماری و شهرسازی،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران ، zonouzi@iauctb.ac.ir
چکیده: (765 مشاهده)
اهداف: در محلات تهران بناهای مختلفی از دوران معاصر به‌جای مانده است که کارکردهای اصلی خود را از دست داده و متروکه‌ماندن و عدم استفاده مناسب از آنها، موجب تخریب هرچه بیشتر آنها می‌شود. امروزه بناهای تاریخی دیگر نمی‌توانند مانند گذشته مورد استفاده قرار گیرند و با تغییر کاربری ابنیه تاریخی از مرگ حتمی، نجات می‌یابند و مفهوم معاصرسازی تمامی این دستاوردها را در نظر دارد.
روش ها: در این مطالعه محدوده زمانی مربوط به خانه‌های سنتی واقع در محلات شهر تهران در دوره زمانی 1320 الی 1345 ه.ش است که اکثر خانه‌ها مربوط به هسته مرکزی تهران و اطراف و همسایگی خیابان‌های انقلاب، ولیعصر، کریم‌خان زند و غیره هستند. تکنیک‌های مورد استفاده در روش کاربردی این پژوهش به منظور معاصرسازی بناهای تاریخی مدرن، تهیه و تکمیل پرسشنامه، استفاده رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) و تکنیک رگرسیون خطی است.
یافته ها: از میان 42 شاخص مورد مطالعه در پنج بعد کالبدی-ساختاری، ادراکی، عملکردی، اجتماعی-اقتصادی و طبیعی-زیست‌محیطی، شاخص‌های حفظ ساکنین قدیمی، بهبود کیفیت مسکن، به‌کارگیری رنگ خاص، دسترسی آسان پیاده و غیره شرایط کاملاً نامناسبی از نظر اصول معاصرسازی در سطح بناهای تاریخی کلانشهر تهران ایفا می‌کنند.
نتیجه گیری: چهار شاخص اصالت محله و حس تعلق، به‌کارگیری شکل خاص، وجود فعالیت‌های ضروری و قابل‌شناسایی بودن فضاها نسبت به سایر شاخص‌های مورد مطالعه دارای بالاترین و بهترین کیفیت از نظرگاه نظریه معاصرسازی است و دارای شرایط متوسط روبه بالا از نظر امتیاز به دست آمده هستند.
روش ها: در این مطالعه محدوده زمانی مربوط به خانه‌های سنتی واقع در محلات شهر تهران در دوره زمانی 1320 الی 1345 ه.ش است که اکثر خانه‌ها مربوط به هسته مرکزی تهران و اطراف و همسایگی خیابان‌های انقلاب، ولیعصر، کریم‌خان زند و غیره هستند. تکنیک‌های مورد استفاده در روش کاربردی این پژوهش به منظور معاصرسازی بناهای تاریخی مدرن، تهیه و تکمیل پرسشنامه، استفاده رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) و تکنیک رگرسیون خطی است.
یافته ها: از میان 42 شاخص مورد مطالعه در پنج بعد کالبدی-ساختاری، ادراکی، عملکردی، اجتماعی-اقتصادی و طبیعی-زیست‌محیطی، شاخص‌های حفظ ساکنین قدیمی، بهبود کیفیت مسکن، به‌کارگیری رنگ خاص، دسترسی آسان پیاده و غیره شرایط کاملاً نامناسبی از نظر اصول معاصرسازی در سطح بناهای تاریخی کلانشهر تهران ایفا می‌کنند.
نتیجه گیری: چهار شاخص اصالت محله و حس تعلق، به‌کارگیری شکل خاص، وجود فعالیت‌های ضروری و قابل‌شناسایی بودن فضاها نسبت به سایر شاخص‌های مورد مطالعه دارای بالاترین و بهترین کیفیت از نظرگاه نظریه معاصرسازی است و دارای شرایط متوسط روبه بالا از نظر امتیاز به دست آمده هستند.
نوع مقاله: پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
معماری کارا
دریافت: 1402/4/27 | پذیرش: 1402/7/26 | انتشار: 1403/1/5
دریافت: 1402/4/27 | پذیرش: 1402/7/26 | انتشار: 1403/1/5
فهرست منابع
1. اردبیلچی ایلقار، حقیر سعید، مظاهریان حامد، خاقانی سعید. مطالعه‌ی اسناد سازمان‌های بین‌المللی در تدوین رویکردهای طراحی میان بافت تاریخی در دوران معاصر. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۳؛۱۴(۱):۶۶-۸۹. [Article]
2. اسمعیلیان طوسی هدی، اعتصام ایرج. ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻌﻤﺎری ﻣﯿﺮاث ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﮔﻮﻧﻪﺷﻨﺎﺳﯽ و دﺳﺘﻮرزﺑﺎن ﺷﮑﻞ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ (ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردی ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎی ﻧﺴﺎﺟﯽ اﺻﻔﻬﺎن و یزد در دوره ﭘﻬﻠﻮی). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۸؛۹(۱):۱۲-۱. [Article]
3. انصاری ثمینه، عندلیب علیرضا. الگویی نوین برای ارزیابی میزان مشارکتی بودن طرح ها، نمونه: محله خوب بخت. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۵؛۶(۱):۵-۱۷. [Article]
4. بمانیان محمدرضا، درازگیسو سیدعلی، سالم پایا. بررسی تطبیقی کاربرد نماد و نشانه در آثار معماری دوره های صفوی و معاصر ایران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۲؛۳(۲):۲۱-۱۳. [Article]
5. بمانیان محمدرضا، محمدی سحر. بررسی جایگاه گنبد در الگوهای کالبدی مساجد معاصر. نقش جهان-مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1393؛4(3):7-16. [Article]
6. بهنوا بابک، رئیسی نافچی مهدی. آسیب‌شناسی شیوه‌های متداول اسکان موقت و نقش نیمه-پیش‌ساختگی بر ایجاد الگویی کارا. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۳؛۱۴(۱):۱-۱۶. [Article]
7. پورجعفر علی، رنجبر احسان، خرمی علی. تببین مدل نوین کیفیت های طراحی شهری فضاهای شهری زیرزمینی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶; ۷ (۳) :۹۴-۷۹. [Article]
8. پورجعفر محمد رضا، تقوایی علی اکبر، معروفی سکینه. جایگاه فضاهای "مذهبی اسلامی" در طرح های توسعه شهری معاصر (بررسی طرح جامع تهران و طرح های تفصیلی ۵ منطقه از تهران). نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۱):۳۰-۱۹.
9. پورجعفر محمدرضا، دهقانی فهیمه. نقش بازآفرینی مناظر فرهنگی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندی نمونه موردی: مجموعه زندیه شیراز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۰؛۱(۱):۹۴-۸۱. [Article]
10. تابان محسن، پورجعفر محمدرضا، بمانیان محمدرضا، حیدری شاهین. تأثیر اقلیم بر شکل تزیینات معماری با تکیه بر تحلیل میزان سایه اندازی خوون چینی های آجری بافت تاریخی دزفول. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۲):۹۰-۷۹. [Article]
11. تدین کیا، مهدوی نژاد محمدجواد، شاهچراغی آزاده. کاربرد الگوریتم‌های ریاضی پیشرفته در یکپارچه‌سازی فرآیند طراحی معماری. معماری و شهرسازی پایدار. 1400; 9(1): 1-12. [Article]
12. حسینی سیدامیر، بمانیان محمدرضا. دستور زبان شکل خانه‌های سنتی کاشان: بررسی ساختار شکلی و روابط فضایی ۱۹ خانه تاریخی کاشان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛ ۱۲(۲):۲۰-۱. [Article]
13. دانشمندی محسن، تیزقلم زنوزی سعید، میرشاهزاده شروین. مقایسه انتقادی نظریه معاصرسازی در تجارب جهانی کیفیت بخشی به بافت های کهن شهری. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۲؛۱۳(۱):۹۷-۱۲۲. [Article]
14. رحمانی هیوا، پورزرگر محمدرضا. بازشناخت ماهیت فضای معماری معاصر در میراث ایران زمین براساس خوانش فضای تغزل (فضای آشکار و پنهان) شعر حافظ. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۳؛۱۴(۱): ۳۵-۴۷. [Article]
15. رسول زاده مریم، مشاری محمد. اولویت شناسی در برنامه ریزی شهر سالم: تعامل شیمی نوین و رایانش مصالح سبز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۰؛۱۱(۱):۹۴-۱۰۵. [Article]
16. رسول زاده مریم، مشاری محمد. رویکرد طراحی مبنا سلامت ساکنان در تعامل انتخاب مصالح ساختمانی و محیط زیست سالم. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۲؛۱۳(۳):۱۲۹-۱۵۰. [Article]
17. سیادتان سعیدرضا، پورجعفر محمدرضا. آزمون کاربرد گراف توجیهی در معماری ایرانی-اسلامی؛ نمونه های موردی: خانۀ رسولیان یزد، خان های در ماسوله. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۳؛۴(۳):۳۹-۲۷. [Article]
18. شمس غزاله، رسول زاده مریم. شیمی ساختمان: رویکردی زیست محیطی به ساختمان سالم و سلامت ساکنان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛۱۲(۴):۶۹-۵۱. [Article]
19. طهموری علی، منصوری بهروز، عزیزی شادی. وجوه تاثیرگذار فناوری نوین در شکل‌گیری نمای ساختمان های آیکونیک معاصر. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۳؛۱۴(۱):۴۸-۶۵. [Article]
20. طهموری علی، منصوری بهروز، عزیزی شادی. وجه نمادین فناوری در تولید میراث معماری معاصر. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی ۱۴۰۱؛ ۱۲(۳):۴۱-۲۲. [Article]
21. فتاحی مهسا. ارائه و بهره گیری از رویکرد معاصرسازی در طراحی داخلی کافه-رستوران" لوری" واقع در تفلیس گرجستان. نخبگان علوم و مهندسی[Internet]. 1398؛4(1 ):145-160. Available from: https://sid.ir/paper/263945/fa
22. فردپور سارا، مهدوی نژاد دولت آبادی فریبرز، محمدجواد. معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم). هویت شهر. 1401؛16(2): 5-16. [Article] [DOI]
23. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. چارچوب عملیاتی برای رایانش یکپارچه در طراحی معماری انرژی- فرم کارا؛ نمونه مطالعاتی: مسکن اصفهان. گفتمان طراحی شهری - مروری بر ادبیات و نظریه های معاصر. ۱۴۰۲؛ ۴ (۲) :۱۲۰-۱۳۵. [Article]
24. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. رهیافتی بر روزآمدی کهن الگوهای باارزش معماری ایرانی- اسلامی (نمونه موردی: خانه همت‌یار). بنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی. [Article] [DOI]
25. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. ریاضیات فضا و تجلی وحدت در مسکن بومی اصفهان (دورۀ قاجار). مطالعات میان‌رشته‌ای معماری ایران. 1401؛1(1): 1-16. [Article] [DOI]
26. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. معاصرسازی الگوی مسکن بومی اصفهان بر پایۀ تحلیل روابط غیرشکلی پلان، نمونۀ موردی: خانۀ جنگجویان. مطالعات معماری ایران. 1401؛ 11(21): 185-203. [Article]
27. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد، یاناکونه جولیانا، پیمنتا دو واله کلارا. الگوی معماری اسلامی آینده با خوانش مبانی طراحی در مسکن بومی قاجار. مطالعات هنر اسلامی. 1400؛ 18(42): صفحه 327-42. [Article]
28. معروفی ندا، مهدوی نژاد محمدجواد، مرادی نسب حسین. ارزیابی تاثیر فرم پنجره در کیفیت نور فضاهای آموزشی در اقلیم BWk. پژوهش های اقلیم شناسی.، 1399؛ 1399(43): 127-142. [Article]
29. معروفی ندا، مهدوی نژاد محمدجواد، مرادی نسب حسین. نوردوستی در ساختمان های آموزشی؛ نمونه مطالعاتی: بهینه سازی جداره های جنوبی کلاس درس در شهر سمنان. معماری اقلیم گرم و خشک. 1401؛ 10(16): 164-181. [Article] [DOI]
30. مولائی محمدمهدی، سلیمانی رسول. رشد اقتصادی و توسعه شهری از طریق بازآفرینی خانه های ارزشمند تاریخی نمونه موردی: خانه های تاریخی شهر همدان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶؛۷(۳):۱۰۴-۹۵. [Article]
31. مهدوی نژاد محمدجواد. نسبت مفهومی نظریه معماری سرآمد با سایرجریان های هویت گرا در کشورهای در حال توسعه. رهپویه حکمت هنر. 1401؛ (1)1 : 27-38. [Article]
32. مهدوی نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا. تخمین کارایی کانال های انتقال نور افقی در ساختمان های عمیق؛ نمونه: بناهای اداری تهران. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. 1391؛17(4):1-15. [Article]
33. مهدوی نژاد محمدجواد، جوانرودی کاوان. مقایسه تطبیقی اثر جریان هوا بر دوگونه ی بادگیر یزدی و کرمانی. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. 1390؛ 3(4): 69-80. [Article]
34. مهدوی نژاد محمدجواد، ناگهانی نوشین. تجلی مفهوم حرکت در معماری معاصر ایران. مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 1390؛1(3):21-34. [Article]
35. مهدوی نژاد، محمدجواد، ارباب، مژگان، ارباب، مریم. استفاده از الگوریتم ژنتیک در بهینه سازی چندهدفه لوورهای خارجی در ساختمان‌های اداری. نشریه علمی اندیشه معماری، 1398؛ 3(5): 214-235. [Article]
36. مهدوی‌نژاد محمدجواد، مسعودی‌تنکابنی ساناز. خودسایه‌اندازی و بهره‌وری انرژی در الگوی معماری سرآمد، مورد مطالعاتی: فرم کلی ساختمان‌های میان‌مرتبه تهران. معماری و شهرسازی آرمان شهر. 1397؛11(25):201-208. [Article]
37. مهدوی‌نژاد محمدجواد، طاهباز منصوره، دولت‌آبادی مهناز. بهینه‌سازی تناسبات و نحوه استفاده از رف نور در معماری کلاس‌های آموزشی. نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی. 1395؛ 21(2): 81-92. [Article]
38. میرگذار لنگرودی, سیده صدیقه, نوروز برازجانی, ویدا, منصوری, بهروز, ضیمران, محمد. روایت «دیگری» فهم معماری معاصر ایران در مواجهه با دیگری (از منظر معماران). باغ نظر, 1398; 16(77): 59-72. doi: 10.22034/bagh.2019.189611.4155 [Article]
39. نعمتی محمدعلی، بمانیان محمدرضا، انصاری مجتبی. شناسایی عوامل موثر بر ارزیابی محیط زیستی ساختمان در مجموعه مسکونی با بهره‌گیری از ابزارهای موجود ارزیابی عملکرد بنا. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. 1397؛ 23(1): 19-30. [Article]
40. هادیان‌پور محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا، حق‌شناس محمد. ظرفیت‌سنجی به‌کارگیری پوسته‌های دوجداره در طراحی معماری اقلیم گرم و خشک ایران به منظور کاهش مصرف انرژی (نمونه موردی شهر یزد). نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. 1393؛19(3):29-38. [Article]
41. هاشم نژاد, هاشم, بهزادفر, مصطفی, صالح صدق پور, بهرام, سیدیان, سیدعلی. ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه نقش طراحی به منظور جلب مشارکت مردمی در فرایند معاصرسازی بافتهای فرسوده ایران. باغ نظر, 1391; 9(20): 63-72. [Article]
42. یزدانی مائده، انصاری مجتبی، پورجعفر محمدرضا. آزمایشگاه زنده شهری به مثابه روشی برای گذار فرهنگی به معاصرسازی پایدار؛ نمونه موردی: محله جماران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛ ۱۲(۱):۴۰-۲۰. [Article]
43. یوسفیان سمیرا، پورجعفر محمدرضا، احمدپور کلهرودی نرگس. ارزیابی تاثیر فرم مجتمع‌های بلندمرتبه بر آسایش اقلیمی با تاکید بر جریان هوا. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶؛ ۷(۲):۱۰-۱. [Article]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |