دوره 14، شماره 1 - ( 1403 )
جلد 14 شماره 1 صفحات 136-109 |
برگشت به فهرست نسخه ها
کیهان کریمی1 
، فهیمه معتضدیان 2، سجاد موذن3 ، مریم چشمه قصابانی4
، فهیمه معتضدیان 2، سجاد موذن3 ، مریم چشمه قصابانی4
1- گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران
2- گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران ، fa.motazedian@gmail.com
3- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
4- گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه ازاد اسلامی، پردیس، ایران
2- گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران ، fa.motazedian@gmail.com
3- دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
4- گروه معماری، واحد پردیس، دانشگاه ازاد اسلامی، پردیس، ایران
چکیده: (800 مشاهده)
اهداف: میراث معماری صنعتی ایران، راوی مکالمه معماری گذشته این سرزمین با جهان صنعتی، امروزه در معرض فرسودگی طبیعی یا تخریب انسانی قرار دارد. در حفاظت از میراث معماری صنعتی غالباً وجوه فیزیکی که زمینه ادراک ملموس داشته مورد تحلیل قرار می گیرند، در حالیکه وجوه تأثیرگذار دیگری با ماهیت غیرفیزیکی نیز در روند حفاظت مؤثر هستند. هدف از انجام مقاله حاضر آن است که با تمرکز بر سیلوی تهران، وجوه ناملموس میراث معماری صنعتی بهعنوان ارزشها و متغیرهای مغفول در روند حفاظت مورد مطالعه قرار گیرند.
روشها: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات تاریخی-تطبیقی است و ماهیتی کیفی دارد. بهمنظور دستیابی به هدف، نخست از میان گونه شناسی ارزش های میراث مدرن با استفاده از تکنیک استدلال منطقی گونه شناسی پریرا رودرز پیشنهاد می شود. سپس با بازخوانی مستندات تاریخی سیلوی تهران، ارزش های اینگونه میراثی واکاوی شده و پس از تطبیق با مؤلفه های گونه شناسی منتخب، مورد تفسیر و تحلیل قرار می گیرند.
یافته ها: دانش در زمینه ارزش های میراث معماری صنعتی نقش اساسی در جهت برجسته کردن رویکرد حفاظت ارزش_مبنا دارد. دستاورد پژوهش حاضر، تبیین و دسته بندی ارزشهای سیلوی تهران براساس گونه شناسی رودرز در هشت ارزش اولیه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، تاریخی، زیباییشناسی، علمی، قدمت و اکولوژیکی و سی ارزش ثانویه است.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که سهم عمده ای از ارزش های میراث معماری صنعتی دارای وجوه ناملموس است. تدقیق وجوه و مقیاس ارزش های میراث معماری صنعتی، ضمن تأکید بر لزوم حفاظت معنایی به موازات حفاظت کالبدی، ارزیابی و اولویت بندی ارزش های این میراث و اتخاذ تصمیمات آگاهانه مبنی بر انتخاب نوع حفاظت بهینه را امکانپذیر می سازد.
روشها: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات تاریخی-تطبیقی است و ماهیتی کیفی دارد. بهمنظور دستیابی به هدف، نخست از میان گونه شناسی ارزش های میراث مدرن با استفاده از تکنیک استدلال منطقی گونه شناسی پریرا رودرز پیشنهاد می شود. سپس با بازخوانی مستندات تاریخی سیلوی تهران، ارزش های اینگونه میراثی واکاوی شده و پس از تطبیق با مؤلفه های گونه شناسی منتخب، مورد تفسیر و تحلیل قرار می گیرند.
یافته ها: دانش در زمینه ارزش های میراث معماری صنعتی نقش اساسی در جهت برجسته کردن رویکرد حفاظت ارزش_مبنا دارد. دستاورد پژوهش حاضر، تبیین و دسته بندی ارزشهای سیلوی تهران براساس گونه شناسی رودرز در هشت ارزش اولیه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، تاریخی، زیباییشناسی، علمی، قدمت و اکولوژیکی و سی ارزش ثانویه است.
نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که سهم عمده ای از ارزش های میراث معماری صنعتی دارای وجوه ناملموس است. تدقیق وجوه و مقیاس ارزش های میراث معماری صنعتی، ضمن تأکید بر لزوم حفاظت معنایی به موازات حفاظت کالبدی، ارزیابی و اولویت بندی ارزش های این میراث و اتخاذ تصمیمات آگاهانه مبنی بر انتخاب نوع حفاظت بهینه را امکانپذیر می سازد.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
معماری کارا
دریافت: 1402/2/27 | پذیرش: 1402/7/28 | انتشار: 1403/1/5
دریافت: 1402/2/27 | پذیرش: 1402/7/28 | انتشار: 1403/1/5
فهرست منابع
1. ابراهیمی مرتضی، ترابی فارسانی سهیلا. نقش بلدیه در کنترل بازار در دورة پهلوی اول. نشریه پژوهش¬های تاریخی ایران و اسلام. 1395؛ 10(19): 20-1. [Article] [DOI]
2. احمدزاده نودیجه حسین، منصوربخت قباد. تبیین وضعیت سوادآموزی و تصویب نخستین قانون آموزش کارگران در ایران عصر پهلوی (1332-1304 ه.ش). تحقیقات تاریخ اجتماعی. 1401؛ 12(1): 25-3. [Article] [DOI]
3. اشرفی مهناز. میراث کشاورزی دست کند. فصل¬نامه علمی اثر. 1394؛ 36(70): 18-3. [Article]
4. افتخار زهرا، اختیاری مریم، طاهری شهرآئینی مسعود. چارچوب فرآیند طراحی برای استفاده مجدد از ساختمان¬های موجود، نمونه موردی: سیلوی قدیم گندم شیراز. نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی. 1398؛ 24(2): 86-73. [Article] [DOI]
5. بابائی سعید، خاک زند مهدی. زمینه گرایی در آثار معماران غیرایرانی در دورة پهلوی اول (مدرسة البرز و ایرانشهر). مطالعات معماری ایران. 1400؛ 7(14): 189-171. [Article] [DOI]
6. بختیاری محمد. ارزیابی عملکرد دولت در خرید انحصاری و تضمینی گندم در جنگ جهانی دوم. پژوهش¬های علوم تاریخی. 1399؛ 12(2): 19-1. [Article] [DOI]
7. بمانیان محمدرضا، درازگیسو سیدعلی، سالم پایا. بررسی تطبیقی کاربرد نماد و نشانه در آثار معماری دوره های صفوی و معاصر ایران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۲؛۳(۲):۲۱-۱۳. [Article]
8. بمانیان محمدرضا، محمدی سحر. بررسی جایگاه گنبد در الگوهای کالبدی مساجد معاصر. نقش جهان-مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1393؛4(3):7-16. [Article]
9. پدرام بهنام، حریری آزاده. خانه¬های تاریخی با نقشی فراتر از مسکن در بافت تاریخی اصفهان. پژوهش¬های معماری اسلامی. 1395؛ 4(2): 89-74. [Article]
10. پرویزی الهام، مهدوی نژاد محمدجواد، بمانیان محمدرضا. بررسی نحوه کیفیت ورود فناوری در تاریخ معماری مدرن. معماری و شهرسازی آرمان¬شهر. 1394؛ 8 (15): 14-1. [Article]
11. پورجعفر علی، رنجبر احسان، خرمی علی. تببین مدل نوین کیفیت های طراحی شهری فضاهای شهری زیرزمینی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۶; ۷ (۳) :۹۴-۷۹. [Article]
12. پورجعفر محمدرضا، دهقانی فهیمه. نقش بازآفرینی مناظر فرهنگی بر ارتقای کیفیت زندگی شهروندی نمونه موردی: مجموعه زندیه شیراز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۰؛۱(۱):۹۴-۸۱. [Article]
13. پورزرگر محمدرضا، عابدینی حامد. خوانش هندسه پنهان در شهر تاریخی و تأثیر تحول مدرن بر آن؛ نمونه موردی: سبزه میدان، تهران. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1399؛ 10(3): 231-238. [Article]
14. پیروی مهناز، کبیرصابر محمدباقر. اهمیت شناخت پیشینه سایت در رویکرد حفاظت جامع، نمونه موردی: سایت پیرامون مسجد کبود تبریز. معماری و شهرسازی آرمان شهر. 1395؛ 9(17): 24-11. [Article]
15. تابان محسن، پورجعفر محمدرضا، بمانیان محمدرضا، حیدری شاهین. تأثیر اقلیم بر شکل تزیینات معماری با تکیه بر تحلیل میزان سایه اندازی خوون چینی های آجری بافت تاریخی دزفول. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۳۹۱؛۲(۲):۹۰-۷۹. [Article]
16. ثریائی توحید، رنجبر احسان، مهدوی نژاد محمدجواد. مرور نظام‌مند ابعاد روانشناختی آسایش حرارتی مرتبط با مکان های شهری. گفتمان طراحی شهری: مروری بر ادبیات و نظریه های معاصر. ۱۴۰۲؛۴(۴):۳۰-۶۸. [Article]
17. حسینی سیدامیر، بمانیان محمدرضا. دستور زبان شکل خانه‌های سنتی کاشان: بررسی ساختار شکلی و روابط فضایی ۱۹ خانه تاریخی کاشان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛ ۱۲(۲):۲۰-۱. [Article]
18. حقیقت بین مهدی، بیداربخت نیلوفر. افزایش مسرت بخشی در احیای مناظر پساصنعت. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1398؛ 9(1): 65-55. [Article]
19. رسول زاده مریم، مشاری محمد. اولویت شناسی در برنامه ریزی شهر سالم: تعامل شیمی نوین و رایانش مصالح سبز. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۰؛۱۱(۱):۹۴-۱۰۵. [Article]
20. رسول زاده مریم، مشاری محمد. رویکرد طراحی مبنا سلامت ساکنان در تعامل انتخاب مصالح ساختمانی و محیط زیست سالم. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۲؛۱۳(۳):۱۲۹-۱۵۰. [Article]
21. ریاحی زاده مجید، فلامکی محمدمنصور، پورزرگر محمدرضا. خوانش نسبت تاریخ گرایی و مفهوم هویت در میراث معماری مدرن (1320-1310)؛ نمونه موردی: شهر تهران. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1401؛ 12(3): 21-1. [Article]
22. زمانیان سیده مهسا، لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. خوانش الگوهای اقلیمی در نمای خانه‌های ایرانی - اسلامی. بنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی. 1402؛2(1): 16-29. [Article] [DOI]
23. ستوده شیرین، قبادیان وحید. تدوین چارچوب اقدام و معاصرسازی مجموعه ذوب آهن کرج براساس سامانه رتبه¬بندی پایداری DGNB. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1402؛ 13(1): 68-48. [Article]
24. شمس غزاله، رسول زاده مریم. شیمی ساختمان: رویکردی زیست محیطی به ساختمان سالم و سلامت ساکنان. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛۱۲(۴):۶۹-۵۱. [Article]
25. شیرزادنیا زهرا، زرکش افسانه. بازطراحی میراث صنعتی با رویکرد بهینه¬سازی بهره¬وری نور روز و آسایش بصری. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1402؛ 13(2): 125-104. [Article]
26. صدیقی رویا، پناهی سیامک، فروتن منوچهر، دیباج سید موسی. عوامل مؤثر در تفسیر یا خوانش معماری اسلامی بر مبنای حکمت متعالیه. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1399؛ 10(4): 295-303. [Article]
27. عبدالهی پریسا، سامانیان کوروس. جایگاه ارزش و ارزش¬شناسی در رویکردهای گذشتة حفاظت و مرمت در محوطة میراث جهانی تخت جمشید. مطالعات باستان شناسی. 1397؛ 10(2): 203-185. [Article] [DOI]
28. غلامی شهرام. نظام اقتصاد جهانی و صنعتی¬سازی جایگزین واردات در دورة رضاشاه: اهداف و پیامدها. پژوهش¬های علوم تاریخی. 1393؛ 6(1): 104-85. [Article]
29. فردپور سارا، مهدوی نژاد محمدجواد، دولت آبادی فریبرز. معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم). هویت شهر. 1401؛ 16(2): 16-5. [Article] [DOI]
30. قادربیگ زاده رضا، انصاری مجتبی، حبیبی فواد. تحلیلی جامعه شناختی و انتقادی از رابطة قدرت و فضا و بررسی نقش آن در شکل گیری معماری دورة پهلوی اول. باغ نظر. 1401؛ 19(107): 68-57. [Article] [DOI]
31. کلانتری حسین، کاظمی سیدمحمد، حیدری علی اکبر. فناوری¬های بومی قنات و نقش آن در معماری پایدار (بررسی موردی: شهر یزد). نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1396؛ 7(2): 20-11. [Article]
32. کیانی مصطفی، بهجو اشکان، راسیتان طهرانی نوشین. تداوم فضایی در معماری معاصر ایران بررسی میزان تأثیرپذیری معماری معاصر ایران از معماری غرب و معماری ایرانی. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1394؛ 5(3): 67-52. [Article]
33. لطفی الهام، دهقان¬نژاد مرتضی. کمبود مواد غذایی و شورش¬های مردم ایران در سال¬های جنگ جهانی دوم 1320 تا 1324 ش/ 1941 تا 1945م. پژوهش¬های تاریخی. 1393؛ 6(1): 16-1. [Article]
34. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. چارچوب عملیاتی برای رایانش یکپارچه در طراحی معماری انرژی- فرم کارا؛ نمونه مطالعاتی: مسکن اصفهان. گفتمان طراحی شهری - مروری بر ادبیات و نظریه های معاصر. ۱۴۰۲؛ ۴ (۲) :۱۲۰-۱۳۵. [Article]
35. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد. ریاضیات فضا و تجلی وحدت در مسکن بومی اصفهان (دورۀ قاجار). مطالعات میان‌رشته‌ای معماری ایران. 1401؛1(1): 1-16. [Article] [DOI]
36. لطیفی محمد، مهدوی‌نژاد محمدجواد، یاناکونه جولیانا، پیمنتا دو واله کلارا. الگوی معماری اسلامی آینده با خوانش مبانی طراحی در مسکن بومی قاجار. مطالعات هنر اسلامی. 1400؛ 18(42): صفحه 327-42. [Article]
37. متقی ملیکا، نوروز برازجانی ویدا، دهباشی شریف مزین. سامانه¬های میانوند درون شهری و همپیوندی میراث صنعتی و شهر؛ نمونه مطالعه: محلات تاریخی همدان. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1401؛ 12(1): 127-105. [Article]
38. محسنی ملیحه، زمانی¬فرد علی. رهیافتی بر خوانش روابط اجتماعی در بافت تاریخی بررسی موردی: گذر تاریخی آقابزرگ کاشان. نامه معماری و شهرسازی. 1398؛ 11(22): 90-71. [Article]
39. محمودکلایه سعید، غلام¬نژاد محمد، جعفری مورکانی یاسر. پایداری در استحکام بخشی: بازخوانی نحوه مستندسازی تحولات کالبدی براساس ویژگی های معماری حین مرمت؛ نمونه: سردر باغ ملی تهران. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1400؛ 11(4): 133-117. [Article]
40. مظاهریان حامد، شاه تیموری یلدا. رویکردهای جهانی به حضور ساختارهای جدید در زمینه تاریخی (بررسی نظریه ها و توافق نامه های بین المللی). نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1391؛ 2(1): 18-7. [Article]
41. معتضدیان فهیمه، لاری ارسلان. تبیین مدل ساختاری پایداری اجتماعی و هویت مکانی در منازل سکونتگاه های پیراشهری مورد: مجتمع مسکونی سازمانی ارتش در چابهار و کنارک. توسعه فضاهای پیراشهری. 1399؛ 2(2): 196-179. [Article]
42. مهدوی نژاد محمدجواد. نسبت مفهومی نظریه معماری سرآمد با سایرجریان های هویت گرا در کشورهای در حال توسعه. رهپویه حکمت هنر. 1401؛ (1)1 : 27-38. [Article] [DOI]
43. مهدوی نژاد محمدجواد، ناگهانی نوشین. تأثیر سواد بصری بر درک زیبایی در آثار معماری. معماری و شهرسازی آرمانشهر. 1390؛ 4(7): 62-51. [Article]
44. میرزاحسینی مرتضی، سلطان¬زاده حسین، البرزی فریبا. نقش مهندسان آلمانی در معماری معاصر ایران (با تأکید بر دورة پهلوی اول بین سال¬های 1304 تا 1320). باغ نظر. 1398؛ 16(75): 70-53. [Article]
45. نادری هادی، حناچی پیروز، مظاهریان حامد. چهارچوب فرآیند ارزیابی میراث معماری معاصر و بررسی آن در آثار ایران. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری¬های نوین معماری و شهرسازی. 1402؛ 13(1): 141-123. [Article]
46. یزدانی مائده، انصاری مجتبی، پورجعفر محمدرضا. آزمایشگاه زنده شهری به مثابه روشی برای گذار فرهنگی به معاصرسازی پایدار؛ نمونه موردی: محله جماران. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. ۱۴۰۱؛ ۱۲(۱):۴۰-۲۰. [Article]
47. یزدگرد فاطمه، حناچی پیروز، طالبیان محمدحسن. بایسته های ارزیابی حفاظت از محوطه های پویای میراث فرهنگی جهانی. نقش جهان- مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی. 1400؛ 11(2): 119-101. [Article]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |